(Ik begon dit bericht op het einde van de eerste week, maar kon het pas een goeie week later afwerken. Deels omdat de tweede week ook druk werd, deels omdat dit bericht nog een lijvig bericht werd met veel leuke verhalen en handige links.) We zijn intussen een week ver in 2023! Alweer 1 van de 52 weken gepasseerd! Ik wens iedereen veel geluk, liefde en bovenal een goede gezondheid voor de komende 51 weken. Voor sommigen was het een week om te bekomen: in de bouw is het nog verlof en ook de scholen hadden nog vakantie. Anderen mochten al meteen weer aan het werk op 2 of 3 januari. Voor ons was het meteen een drukke eerste week op de boerderij! Ook het weekend was alweer gevuld met leuke avonturen. Ik vertel jullie er verder dag voor dag over, met bijhorende foto’s.

Zondag 1 januari 2023

Na een kortere nacht was het zoals altijd om kwart voor 6 terug tijd om op te staan. M’n moeder had intussen al telefoon gekregen: ze waren onderweg met de perspulp. We waren op voorhand op de hoogte gebracht dat ze zouden leveren op 1 januari, maar we wisten niet exact welk uur. In de voormiddag ergens dachten we. Maar het was dus meteen ’s ochtends vroeg. Vader mocht dus ook meteen uit z’n bed want hij zorgde er voor dat de 3 camions perspulp op de juiste plaats werden gelost. Met de verreiker schepte hij de pulp ook wat dichter bij elkaar. Want morgen zouden er nog 4 camions geleverd worden.

Moeder en ik gingen zoals gewoonlijk van start met het verzamelen van de koeien naar de wachtruimte. Daarna begonnen we te melken. Het ging goed voor onze 1e januari, want twee jaar terug was dat helemaal anders. Toen kwamen er ambulances en brandweerwagens van pas. Het volledige verhaal lees je in Happy 7 carousel years, most of the time.

Bovenstaande foto nam ik om 7 uur deze morgen. De Griekse familie kwam samen op de carrousel, waarschijnlijk kwamen ze van hun nieuwjaarsfeestje. 😉 Links Zeta, in het midden Lambda en rechts Jota. Zeta kreeg afgelopen zomer een tweeling: Mu en Nu. Zeta is een dochter van Delta, de mater familias van de Griekse familie. Deze Delta verscheen al op m’n blog in 2016: Onze melkveestal – Deel 1: verlichting. Lambda is een dochter van Jota en Jota is een dochter van Epsilon (die intussen jammer genoeg is overleden, anders was er een vijfgeslacht) en een kleindochter van Delta. Mooi om het jaar zo te starten!

In de voormiddag was het zoals altijd tijd om te voederen. Ik had ervoor gezorgd dat alles klaar lag zodat ik snel kon verder werken. Zo kon ik rond half 12 mee terug beginnen nieuwjaar vieren! Hierboven een foto vanop mijn kuil. Ik moest het net omhoog trekken en dan kon ik beginnen scheppen met de verreiker. Rechts in het midden zie je trouwens de perspulp liggen die ’s ochtends was geleverd.

Lekker aperitieven, met een goed glaasje cava, dat is genieten! Na thuis ’s middags te vieren met nonkel Raf en co, gingen we na de middag bij onze oma met de andere kant van de familie. Maar de dag is snel om want rond 18 uur moeten we terug in de stal zijn voor de avondmelkbeurt. We hadden gelukkig wel geen kalvingen. In de nacht van 30 op 31 december was het laatste kalfje van 2022 geboren. Nu zou het nog enkele dagen duren voor het eerste kalf van 2023. Heel wat anders dan tijdens de feestperiode van 2018 op 2019 want toen hadden we 17 kalvingen op 2 weken. Daarover las je alles in 2019 van start met Dieuwke.

2022 sloten we trouwens af met 176 kalfjes van 166 koeien. Daarvan werden er 10 dood geboren: sommigen stierven in de buik door ongekende omstandigheden, anderen stierven tijdens de geboorte. Uiteindelijk is 10 op 176 kalfjes gelijk aan 5,7 % en is dit zeker niet (te) veel. 64 kalfjes waren een kruising met Belgisch witblauw en verlieten de boerderij na twee weken, of het nu mannelijke of vrouwelijke kalfjes waren. Ook de Holstein stiertjes, waar er 49 van waren, werden verkocht. 53 vaarsjes bleven op de boerderij om op te groeien tot koe. Lees alles daarover in het populairste bericht op m’n blog Van kalf tot koe op twee jaar.

Maandag 2 januari 2023

Op maandag was het gedaan met feesten. Of toch voorlopig. 😉 Melken ging opnieuw vlot. Tijdens het melken werden de tochtige koeien gesepareerd naar de behandelstraat. Na het melken staan ze hier klaar zodat ik ze vlot en rustig kan insemineren. In de voormiddag was het dan zoals elke dag voedertijd. Nu had ik wel meer werk want de silo’s moesten ook ontbloot worden. Het jongvee krijgt om de twee dagen en deze moest ik nu ook voederen. Deze krijgen voornamelijk gras. Per mengsel een droog pak van in de zomer van 2021, toen we heel veel gras in pakken staken, en een nat pak van afgelopen herfst, toen het gras in oktober en november weer begon te groeien.

Het weer is de laatste jaren wat alle kanten uit gegaan. Er zijn meer extremen dan vroeger. Afgelopen zomer was de droogste zomer sinds het begin van de metingen, waarover ik al vertelde in De zomer en koe Becky. Op de website van de KMI zijn altijd de cijfers terug te vinden, en nu ook het jaaroverzicht van 2022. Uiteindelijk viel er 701 mm op het hele jaar, in vergelijking met vorige jaren: ook in 2020 was het droog met 732 mm maar in 2021 was het erg nat met 1038 mm. Daarover schreef ik in het bericht Moet er nog regen zijn? Qua temperaturen was 2022 ook te vergelijken met 2020, al deden we er nog een schepje bovenop. Toen 32 zomerse dagen (+25°C) waarvan 12 zelfs tropisch (+30°C), nu 48 zomerse dagen waarvan 13 tropische. In 2021 waren er slechts 20 zomerse dagen en geen enkele tropische dag.

Wat het in 2023 gaat worden zullen we moeten afwachten. Ik kan dat ook niet voorspellen, ik hoop gewoon altijd dat die extreem warme dagen geen normaal worden. Het droge jaar 2022 wordt nu al wel goed weggespoeld. De laatste weken is het al goed aan het regenen, waardoor de grondwaterstanden terug goed zullen aangevuld worden. Laten we hopen dat we de komende maanden alles met mate blijven krijgen. Het mag zeker nog eens vriezen van mij, zoals die koude week van een paar weken terug. Maar nu ook niet te natuurlijk. Meer over het weer en wat het doet op de boerderij kan je lezen in Boeren en het weer, Hittedagen op de boerderij, De hitte doorstaan, Door weer en wind en Ijsdagen op de boerderij, wat nu?

In de voormiddag werden nog 4 camions perspulp geleverd. Tussen het voederen door kwam vader de verreiker even halen om al wat op te korten. Maar het was dan vooral in de namiddag dat we van die hopen een mooie kuil hebben gemaakt. Vader schepte nog veel met de verreiker, moeder en ik zorgden voor de afwerking met een hark in de hand. Het is de bedoeling dat je een mooi bergje krijgt, zodat je die mooi kan afdekken. Maar dat afdekken was niet meer voor vandaag. Want het was alweer donker aan het worden.

Om 18 uur is het dan weer tijd om te melken. Onze hondjes zijn ’s avonds altijd van de partij om de koeien te verzamelen en de ligboxen te reinigen. Daarna slapen ze in hun mand in de carrousel, terwijl moeder en ik alle koeien een rondje op de carrousel doen draaien. Dat zijn tegenwoordig 6 volle ronden van 24! Maar onze carrousel draait nog altijd vlot! Binnenkort al 9 jaar, maar lees nu nog eens het bericht over 8 jaar in onze carrousel.

Dinsdag 3 januari 2023

Op dinsdag stond er na het melken opnieuw een koe gesepareerd in de behandelstraat. Dit keer niet om te insemineren, maar om haar achterpoot te bekijken. Na de behandelstraat staat namelijk de klauwbekapbox. Dieuwke mankte in haar linkerachterpoot. Na wat slijpen met de slijpschijf en wegsnijden met het klauwmes werd duidelijk dat het om een zoolzweer ging. Om het manken tegen te gaan en de genezing van de zoolzweer of blein te behelpen, wordt op de goede klauw een blokje gezet.

Het voederen ging vlot vandaag want het waren twee mengsels vandaag. Gisteren had ik meer werk gehad met silo’s ontbloten en ook het derde mengsel voor het jongvee. Na het voederen reinig ik bij de droogstaande koeien de ligboxen. Het moet hier ook proper zijn, net zoals bij de koeien aan de melk. Eerst kuis ik met een aftrekker de mest op, daarna strooi ik de ligbedden in met zaagsel.

Terwijl ik in de voormiddag bezig ben, kijk ik altijd goed rond of er jongvee tochtig is. Bij de koeien hebben we tochtdetectie via een pootband maar hier moeten we zelf alles gezien hebben. Soms kan je er niet naast kijken of naast horen: ze kunnen echt zo hard loeien als ze tochtig zijn. Maar soms is het niet zo duidelijk. Ofwel toch insemineren ofwel nog wat wachten is het dan. Deze voormiddag kon ik een mooie foto nemen van tweeling Jippeke en Janneke. Rechts Jippeke, links Janneke.

In de voormiddag hadden de ouders en zus Stefanie al plastieken op de perspulp gelegd. Alsook netten en een groot deel zandzakken. Hoe we een kuil afdekken, is gelijk desondanks wat er in zit. Ik schreef eerder een bericht met uitleg: Afdekken van de maïskuil. Na de middag voerden we verder zandzakken aan zodat de kuil helemaal rondom mooi toegelegd was. Daarna was het tijd voor de banden. Door al die regen was dat een hele natte en zware bedoening! Maar het ging al bij al allemaal nog goed.

Woensdag 4 januari 2023

Onze woensdag ging niet zo goed van start: koe Rien lag op de roosters en kon niet meer recht. De avond ervoor hadden we gezien dat ze tochtig was. Ik ging ze woensdagochtend insemineren. Maar ’s nachts waren er nog twee andere koeien tochtig geworden en deze hadden heel de nacht achter elkaar gezeten en zitten springen. Koe Rien moet dan verkeerd gevallen zijn of iets. Ze kon alleszins niet meer weer rechtstaan. Dat zag er zeker niet goed uit. De veearts kwam in de voormiddag scannen dus we zouden er dan eens naar laten kijken. Nu tilden we ze op met de verreiker en legden we ze in een strobox. We begonnen dus met wat vertraging te melken. De uiers stonden gespannen, zo ook die van zussen Lisette en Lettie. Kleine maar flinke koetjes!

Ik had veel werk om te voederen maar ik deed het met een onderbreking want veearts Bart kwam scannen. De melkkoeien hadden al voeder gekregen en daarna had moeder deze vast gezet in de voederhekkens. Ik had gisteren al een lijst afgeprint en nog wat aangepast met stilo welke koeien allemaal gescand moesten worden. M’n moeder markeert die koeien dan zodat we goed zien welke moeten gecontroleerd worden. Met m’n lijst bij de hand gaan we dan al die koeien af. Het waren er redelijk wat dit keer, en de resultaten waren ook goed: 18 van de 22 werden positief of dus drachtig gescand! Meer daarover vertelde ik eerder in Vruchtbaarheidsbegeleiding en drachtcontrole.

Over koe Rien kregen we minder goed nieuws: haar heupgewricht of draaier was uit de kom. In het bericht De bouw van een koe staat dat onderdeel van de koe aangeduid met nummer 15. Dat geneest niet of moeilijk wanneer het er terug wordt in gedaan, want het blijft er niet goed meer in. Alle spieren en ligamenten zijn ook uitgerekt of gekwetst. Jammer genoeg konden we de koe alleen maar uit haar lijden verlossen. Veearts Bart euthanaseerde haar.

Rien was zo’n flink, braaf, mooi rood koetje. Ze had 50 geleden voor de eerste keer gekalfd en gaf nu reeds 35 liter melk per dag. Op deze manier een koe verliezen is heel erg jammer. Maar het gebeurt en het zal nog gebeuren. Vijf jaar geleden schreef ik zo over koe Violetta in Bloed, zweet en tranen. Rien verscheen twee keer op m’n Facebookpagina: als kalf en toen ze bijna moest kalven. Ze ligt links op de foto, naast Herlinde, Mikado en Raphaella. Zij waren ook flinke vaarzen, maar je mag één keer raden, Rien was inderdaad de liefste en beste. Als een ongeluk gebeurt, is het vaak met de beste koeien.

Nadat ze geëuthanaseerd werd, tilden we ze met de verreiker op en legden we ze op de plaats aan de mesthoop waar de dode dieren worden opgehaald. Het bedrijf Rendac doet de ophaling en verwerking van dode dieren. Als boer betaal je afhankelijk van het aantal levende dieren aanwezig op je bedrijf voor een jaarabonnement. Wanneer een dier gestorven is, meld je dit telefonisch of via de app. De dag nadien wordt deze meestal al opgehaald.

Er was niet veel tijd om bij stil te staan want in de namiddag moesten we de stroboxen uitmesten en instrooien. Dit gebeurt ongeveer elke maand eens en nu was het weer zover. ’s Avonds melken en ook weer enkele dieren insemineren, dit keer enkele bij het jongvee. Ik heb eens geteld en uiteindelijk zal ik in deze eerste week van het jaar 16 koeien geïnsemineerd hebben. Niet iedereen zal meteen drachtig zijn: meestal wordt gezegd dat ongeveer 60 % bij een inseminatie drachtig is. Het hangt allemaal af van op het juiste tijdstip insemineren en zo juist mogelijk die handeling uitvoeren. Bij kunstmatige inseminatie is het sperma ook verdund in vergelijking met een natuurlijke dekking.

Donderdag 5 januari 2023

Het is intussen 5 januari. Over melken, voederen en insemineren heb ik bij de afgelopen dagen al genoeg verteld. Alhoewel ik ook nu weer een mooie foto heb van in de carrousel. Niet van de koeien, maar van de honden dit keer. Ik deel op Facebook regelmatig zo’n schattige foto’s. Ook op m’n blog postte ik al eens zo’n beelden in 5 jaar melken met onze carrousel. Het is geweldig om deze viervoeters bij ons te hebben tijdens het melken.

Op de eerste donderdagnamiddag van de maand gaan we een paar keer op het jaar naar het containerpark. Zelfstandigen zijn dan welkom met hun afval. Bij ons gaat het vooral om afval van bij het melken: papier van de uiers met af te kuisen, melkfilters, uitertubes tegen ontsteking. Ook koorden van de pakken gras en zakken van mineralen of van kalk die we in de ligbedden strooien zijn afval dat we nergens anders kunnen bij sorteren. Karton en plastiek sorteren we wel apart en zetten we bij het huisvuil.

Exact een jaar geleden, op 5 januari 2022, waren we intussen besmet met corona. Ik schreef daar toen over in COVID heeft ons te pakken. Ondertussen werden we in het najaar van 2022 nog een laatste maal gevaccineerd en zijn we helemaal klaar met het coronavirus! Al hoor je toch nog van besmettingen, maar ook doen er vele soorten griep de ronde. Hopelijk blijven we gezond! Al zijn deze ziektes nu wel snel overwonnen natuurlijk.

Vrijdag 6 januari 2023

Er gaan niet veel dagen voorbij zonder dat ik foto’s neem. Zo ook niet deze vrijdag 6 januari. Meestal foto’s van koeien, maar de eerste van vandaag was van de lucht. Daar kan ik ook eindeloos veel foto’s van nemen. Vaak van zonsopgangen, zeker in januari, dan zijn het van de mooiste! Kijk maar in Goeiemorgen deze morgen en Schuuse deze ochtend. Soms ook zonsopgangen of luchtfenomenen met koeien op de voorgrond. Zo ook in Our farm under a beautiful sky.

Vanmorgen was het een foto van twee evenwijdige vliegtuigen. Het viel me de laatste dagen trouwens regelmatig op dat er veel vliegtuigen in de lucht hangen. Als je buiten werkt, valt dat natuurlijk meer op. Een paar weken geleden zagen we zo een vliegtuig dat naar Afrika moest – dat kwamen we later in het nieuws te weten – maar met een technisch defect zat, rondcirkelen boven België. Maar echt heel wat cirkels he, of ovalen om correct te zijn. Ik keek eens op de app Flightradar en nam enkele screenshots. Het vliegtuig moest door het defect terug landen in Brussel, maar het blijkt dus dat dit niet met een volle tank mag. Dus hier op zo’n 3 km boven ons Belgenlandje stootte dat vliegtuig gedurende 4 uren redelijk wat CO2 uit. En dan zijn de boeren niet goed voor het klimaat en de natuur.

Op vrijdagnamiddag was het opnieuw uitmesten, dit maal de kalverhokken. Dat gebeurt handmatig met de riek! Moeder en ik scheppen alles uit de eenlingboxen en de groepshokken (van 2, 3 of 4 kalveren) in de bak van de verreiker. Deze werd 4 keer gevuld, en geleegd op de mesthoop. Alle kalfjes in de groepen werden weer mooi ingestrooid. De eenlingboxen waren die van de stierkalfjes die deze week vertrokken, telkens op woensdag. Deze worden na uitmesten regelmatig door moeder gereinigd met de hogedrukreiniger. Dan ontsmet ze deze ook met de schuimlans.

’s Avonds was het na deze drukke werkweek weer feest! Na twee jaar zonder door corona werden nu weer driekoningenfeesten georganiseerd in Maarkedal. Elke deelgemeente heeft zijn dag. Schorisse is de eerste vrijdag na driekoningenavond (5 januari) en kwam dus dit jaar al op vrijdag 6 januari. Op driekoningen zelf. Het concept bestaat er uit dat driekoningen of “zotten” de huizen bezoeken die zich open stellen. Daar komen zij vermomd en met piepstemmetje toe. Dat zijn volwassenen trouwens! Maar de kinderen lopen vaak ook al mee met de ouders of familie. De “bommels” krijgen een drankje en eventueel hapje aangeboden door de bewoners. En dan begint het spel: de bewoners moeten raden wie er achter het masker zit. Vragen stellen aan degenen die het zot met je houden, in de ogen kijken, gokken… Altijd amusement! Lees er meer over in een bericht uit 2018: Driekoningen in Maarkedal. Daar zie je ook foto’s van hoe wij toen driekoningen of “bommel” liepen.

Zaterdag 7 januari 2023

Het werd alweer een korte nacht, want de koningen bleven maar komen! Uiteindelijk deden we om 3 uur ’s nachts onze deuren toe, nadat we tussen de 150 en 200 “bommels” over de vloer kregen. Het was dus heel snel terug ochtend. Maar het ging, als ik bezig bleef. Ik had ook m’n bezigheid met melken en voederen.

In de namiddag stond een hele fijne activiteit op het programma: ijsschaatsen! Het was enkele jaren geleden voor mij maar m’n nichtjes Tessa en Yara en tante Cindy wouden dat eens doen. Het was leuk! Ik kon het nog! Vroeger ging ik regelmatig (één keer op het jaar) schaatsen met m’n beste vriendin Angela: Ijsschaatsen in de Kristallijn, waar vrienden zijn. Nu met de familie dus. Normaal gezien nog met zus Stefanie en haar vriend Jeffrey maar hij was ziek. Een volgende keer, want het is zeker voor herhaling vatbaar. Het was er erg druk nu, zo in het laatste weekend van de kerstvakantie. Maar het was echt genieten om nog eens te doen! Een super avontuur voor de eerste week van het jaar! Op naar meer avonturen, zowel op als naast de boerderij!