Klauwverzorging

Dinsdag kwam het laatste onderdeel van onze melkveestal aan bod: de klauwbekapbox. Dit bericht kunnen jullie hier herlezen.

Ik vertelde toen dat we alle koeien preventief bekappen wanneer ze in droogstand gaan. Daarnaast worden de probleemgevallen zo snel mogelijk behandeld. Maar welke problemen kunnen nu allemaal voorkomen? Een zoolzweer, bevangenheid, tussenteenflegmoon, stinkpoot en Italiaanse stinkpoot of Mortellaro worden één voor één uitgelegd. Daarna vertel en toon ik jullie hoe wij tewerk gaan bij een klauwverzorging en het gaat dan om een koe die Mortellaro heeft, een klauwprobleem dat op heel wat melkveebedrijven constant aanwezig is.

De meest voorkomende klauwproblemen

Een zoolzweer is een ontsteking van de klauwlederhuid (ook ‘het leven’ genoemd want het bevat bloedvaten en zenuwen) die een gat doet ontstaan in de zool. Met de zool, die 5 à 7 mm dik is en de klauwlederhuid bedekt, raakt de klauw de grond. Deze zweren kunnen ontstaan door bevangenheid, stinkpoot, Italiaanse stinkpoot – deze drie komen zo meteen aan bod – en door kneuzingen van de klauw, dat bijvoorbeeld veroorzaakt wordt door steentjes op een harde ondergrond.

Bevangenheid is een stofwisselingsaandoening van de klauwlederhuid. Dit treedt vooral op rond het afkalven en heeft te maken met fouten in de voeding en de voeropname. Daarbij wordt bevangenheid nog bevorderd door overbelasting van de buitenklauw die kan optreden door een harde ondergrond, gladde roosters en slechte ligplaatsen. Alhoewel de aandoening al rond het afkalven optreedt, wordt het vaak pas later zichtbaar door veranderingen in de hoornproductie en de vorm van de klauw. Het zit dus zo dat de eigenlijke aanval van bevangenheid maar kort (enkele dagen of soms enkele weken) duurt, terwijl de veranderingen aan de klauw langdurige belastingsmoeilijkheden met zich meebrengen.

Tussenteenflegmoon is een ontsteking (vandaar dat men soms ook gewoon spreekt van tussenklauwontsteking) tussen de tenen of klauwen, boven de tussenklauwhuid, die wordt veroorzaakt door bacteriën. Het is via verwondingen van de tussenklauwhuid dat de bacteriën binnendringen. Aangezien het gaat om een aandoening boven de tussenklauwhuid of dus simpel gezegd net boven de klauwen tast het in principe niet de hoornvorming aan. De ontsteking gaat gepaard met een harde zwelling in het midden van de kootholte en boven de kroonrand midden op de voorvlakte van de ondervoet. Er wordt gesproken van acute kreupelheid.

Stinkpoot wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van bacteriën. Deze bacteriën moeten ook de mogelijkheid krijgen toe te slaan: door de vochtigheid en de temperatuur van de omgeving. Vocht zorgt ervoor dat de hoornlaag wordt verweekt en op deze manier kunnen bacteriën binnendringen. Een hogere temperatuur zorgt dan weer voor diepere kloven. De aandoening laat zich eerst zien in een natte, stinkende (vandaar dus de benaming) ontsteking van de huid in de tussenklauwspleet. Later kan deze ontsteking van de tussenklauwhuid zich uitbreiden naar het balgebied van de klauwen. Hierdoor ontstaat een afwijkende hoornvorming met richels en kloven. De hoornvorming van de wand en de zool van vooral de achterbuitenklauw wordt vervolgens nog meer bevorderd. Daardoor wordt deze klauw extra hoog en dus overbelast. Dit leidt tot een kneuzing van de klauwlederhuid of het leven.

Italiaanse stinkpoot of (de ziekte van) Mortellaro is een aandoening die vooral aan de achterpoten voorkomt maar ook meer aan de voorpoten aan te treffen is dan stinkpoot. Eenmaal de aandoening zich in de kudde heeft verspreid, is het moeilijk deze infectie zodanig te bestrijden dat ze weer uit de kudde raakt. Voornamelijk eerste- en tweedekalfskoeien worden getroffen, oudere dieren lijken een zekere resistentie op te bouwen. Mortellaro is een zeer pijnlijke aandoening waardoor de dieren de aangetaste poot dikwijls niet normaal op de grond zetten. Ze steunen namelijk vaak op de punt van hun teen zodat de pijnlijke plaatsen de grond niet raken. De oorzaak van deze stinkpoot is eveneens aan bacteriën toe te schrijven. Net zoals bij de gewone stinkpoot is de vochtigheid en de temperatuur van de omgeving van groot belang. Deze klauwaandoening kenmerkt zich door een ontsteking van de huid rond de kroonrand of dus op plaatsen waar de huid overgaat in hoorn, dit kan in de kootholte of op de tussenklauwhuid zijn. Het ontstoken gebied zal er rood en vlezig, meerbepaald aardbei-achtig, uit zien. Door Italiaanse stinkpoot kunnen er ook kneuzingen van de klauwlederhuid optreden.

Een klauwverzorging (van een koe met Mortellaro)

UPDATE 2017 Na intussen een klauwverzorgingscursus te hebben gevolgd bij Marcel Van Aert zou ik de klauw beter en meer bekappen. Bij Mortellaro gebruik ik nu Digiderm (smeerpasta) en een verband. Hieronder zien jullie nog m’n vroegere methode.

Wanneer de poot van de koe omhoog getrokken is, worden de klauwen wat gereinigd: de klauwen worden proper en droog gewreven met zagelingen in de hand.

Daarna worden de klauwen met het slijpschijfje bijgewerkt zodat deze een goede vorm aannemen.

Met het klauwmes wordt het profiel mooi afgewerkt.

Het gaat hier om een koe met Mortellaro of Italiaanse stinkpoot dus vervolgens wordt de stinkpootplek nu droog gemaakt met papier. Bij gewone stinkpoot is de behandeling hetzelfde als hier.

Nu kan er Hoof-fit gel of spray worden aangebracht op de plek. Wij werken met dit product van IntraCare want we zijn er erg tevreden over maar er zijn nog producten zoals oxytetracyclinespray.