Er bestaan heel veel rundveerassen maar deze kunnen onderverdeeld worden in drie grote groepen: melk-, dubbeldoel- en vleesrassen. Van de melkrassen is het belangrijkste ras de Holstein-Friesian. De runderen op ons bedrijf zijn allemaal Holstein-Friesians. Deze komen voor in de kleuren zwart met wit of rood met wit. Het voorkomen van het zwarte en rode kleur wordt bepaald door slechts twee genen. Elk dier heeft twee kleurgenen en zal één van de twee willekeurig overbrengen bij de paring. Het zwarte gen is dominant over het rode (recessieve) gen: wanneer er zowel een zwart als een rood gen aanwezig is, zal het dier een zwarte kleur vertonen. We zeggen dat deze dieren zwart/wit zijn én drager zijn van rood ofwel kortweg zwart met roodfactor.

Het zal duidelijker worden met een afbeelding die ik online vond. Het zwarte gen wordt voorgesteld met B (van Black en in hoofdletter want dominant) en het rode gen met r (in kleine letter want recessief).

1) Als we een homozygoot zwart (BB) en homozygoot rood (rr) dier met elkaar paren, krijgen we sowieso allemaal zwart/witte dieren met roodfactor (Br).

5) Nemen we nu twee zwart/witte dieren met roodfactor (Br) dan krijgen we 25 % zwart/witte (BB), 25 % rood/witte (rr) en 50 % zwart/witte met roodfactor (Br).

Maar naast zwart en rood bestaat er ook een speciaal gen: de Telstarfactor of zwart-rood, dat zal voorgesteld worden met T, naar het eerste dier Roybrook Telstar. Zwart is dominant op de Telstarfactor maar de Telstarfactor is dan weer dominant op rood. Het speciale aan dieren waarbij dit gen tot uiting komt, is dat – zoals de titel al deed vermoeden – het dier van kleur verandert. De runderen worden rood geboren maar zullen in de loop van hun eerste levensjaar zwart worden. Sommigen worden bijna helemaal zwart, anderen zijn enkel nog rood aan de binnenkant van de oren, aan de kuif en rond de snuit. Dan zijn er ook nog die daarbij een rood streepje op hun rug zullen hebben of die echt nog een rode gloed op hun volledige bovenkant zullen hebben. Deze verschillende soorten worden in dit blogbericht getoond met foto’s van op ons bedrijf aanwezige dieren.

Ik vind het super deze speciale beestjes op ons bedrijf te hebben. Ik had wel al lang gezien dat wij er een paar lopen hadden, maar uiteindelijk wist ik niet hoe het fenomeen heette – iemand had me er wel al eens op gewezen maar ik had de term niet onthouden – en hoe de Telstarfactor precies op ons bedrijf was terecht gekomen. Een interessant onderwerp voor m’n blog, dacht ik, en dus ben ik op onderzoek gegaan!

Eerst op het internet om er meer over te weten en het jullie duidelijk te kunnen vertellen, daarna in ons rundveeprogramma om de oorsprong te vinden en het precieze aantal dieren… Er lopen er momenteel intussen 12 rond op ons bedrijf! Bij sommigen is bijna niet meer te zien dat ze rood geweest zijn (maar zo werden ze bij de geboorte wel geregistreerd). Momenteel is er zelfs één stierenkalfje dat zwart-rood mag genoemd worden. Het kalfje is rood maar zal zwart worden. Dit is bij een kalf te zien doordat de wimpers en de oogranden al zwart zijn.

De Telstarfactor is bij ons op het bedrijf gekomen door de stier Gert. Hij was zwart/wit maar drager van de Telstarfactor (BT). Via een afbeelding toon ik hoe de Telstarfactor zich kan verspreiden. Bij een paar kruisingen geef ik uitleg over hoe het op ons bedrijf ging.

2) We hadden vroeger niet zo veel rode koeien maar uit ene ervan, Angelina (rr) en de stier Gert (BT) kwam op 17 december 2006 ons eerste zwart-rode (Tr) rund, genaamd Florina, ter wereld.

5) Uit Florina (Tr) en Sir Faber Elleni (rr) kwam in 2009 de volgende zwart-rode (Tr), Mischa. Florina bracht intussen nog twee zwart-rode (Tr) dochters, Yuka en Flora, ter wereld.

6) In twee gevallen brachten een zwart-rode koe (Tr) en een zwart/witte stier met roodfactor (Br) een zwart-rood kalfje (Tr) ter wereld. De kans op de Telstarfactor (Tr) bij deze kruising was 25 %.

3) Twee zwart-rode koeien op ons bedrijf komen zelfs uit zwarte ouders. De moeders waren nakomelingen (een dochter en een kleindochter) van Gert, zij waren dus dragers van de Telstarfactor (BT). De vader was een zwart/witte stier die drager was van de roodfactor (Br). De kans op Telstarfactor was hier ook 25 %.

Om dit speciaal blogbericht af te sluiten, nog een paar foto’s van onze zwart-rode koeien, onze koeien met Telstarfactor, echte sterren! 😉