Drie weken terug was er een vaars aan het kalven maar het ging maar niet vooruit. Toen m’n ouders eens gevoeld hadden, vonden ze het meteen raar. Ze wisten echt niet goed wat ze allemaal voelden: kromme poten, kop die precies niet op z’n plaats zat, scheve tanden… Het kalf leefde duidelijk niet meer en het schoof ook niet goed op. Omdat we niet wisten of we het eruit zouden krijgen, belden we de veearts om ter hulp te komen. Na een half uurtje kregen we het kalf er dan uiteindelijk toch uit. De veearts vermoedde meteen dat het om een geval van het Schmallenbergvirus ging. Na de onderzoeken van het Abortusprotocol werd dit ook bevestigd. Opgelet: wie verder leest, komt meer te weten over het virus maar krijgt ook foto’s te zien van het geaborteerde kalf.

Het Schmallenbergvirus is een virus dat in november 2011 voor het eerst werd ontdekt. Dit gebeurde in Duitsland, meerbepaald in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, in het dorp Schmallenberg. Het virus behoort tot de groep van de orthobunyavirussen, waaronder ook Shamonda, Aino en Akabane vallen. Deze komen vooral voor in Afrika, Azië en Australië. De virussen worden overgedragen door kriebelmuggen of knutten. Deze muggen besmetten enkel schapen en runderen. Andere dieren zijn waarschijnlijk ongevoelig aangezien hier nog geen aantastingen zijn aangetoond. Voor de volksgezondheid is er geen enkel gevaar.

De symptomen van het Schmallenbergvirus beperken zich tot twee vormen. Ten eerste zal melkvee in de periode van acute besmetting – dit is van juli tot oktober, wanneer de muggen actief zijn – koorts krijgen, een gedaalde melkproductie vertonen en neusvloei en diarree hebben. Ten tweede zal een schaap of rund door een infectie tijdens de dracht een nakomeling krijgen met ernstige misvormingen. Dit zijn meestal dode nakomelingen, dus geaborteerde dieren, maar soms ook levende. Lammeren zouden het gevoeligst zijn voor besmetting tussen dag 20 en dag 50 van de dracht, kalveren dan weer tussen de 2^e en 3^e maand van de dracht.

De typische afwijkingen van de geaborteerde dieren zijn arthrogrypose of kromme ledematen, scoliose of een verkromde rug, torticollis of een verdraaide nek en afwezigheid van hersenen waarbij de hersenholte gevuld is met vocht.

Opgelet: het derde beeld ziet er verschrikkelijk uit want de voorpoten van het kalf zijn eraf. Voor de duidelijkheid: het kalf zat dood en daardoor was het al aan het afbreken. Bij het trekken aan de poten werden deze afgetrokken. Uiteindelijk hebben we het kalf er door een touw aan de nek kunnen uit trekken. Voor de moederkoe was het een zware kalving maar ze werd behandeld door de veearts.

In België werden bij DGZ (Dierengezondheidszorg) Vlaanderen in oktober 2016 één misvormd kalf, in november elf en in januari terug één aangeboden op autopsie. Via de PCR-test (Polymerase Chain Reaction) op het kalf werden die van oktober en januari positief bevonden op het Schmallenbergvirus. Die van november niet, maar in het bloed van de meeste moederdieren werden wel antistoffen tegen het Schmallenbergvirus gevonden. Ze moeten het dus sowieso doorgemaakt hebben.

In ons geval was de PCR-test op het kalf positief op het Schmallenbergvirus. De afwijkingen wezen daar ook duidelijk op. De moeder van het kalf, een vaars die in de zomer tijdens de dracht buiten op de weide verbleef, is na de zware bevalling behandeld met antibiotica en stelt het intussen goed. Ze is mager, ze heeft er duidelijk van af gezien, maar het gaat de goede kant op. Momenteel blijft het bij dit ene geval op ons bedrijf.

DGZ vraagt alle dierenartsen en veehouders verdenkingen van het Schmallenbergvirus te melden. Op deze manier kan in kaart gebracht worden waar en in welke mate het virus zich al verspreid heeft. Een vaccin ertegen is momenteel nog niet ter beschikking in België. Enkel in het Verenigd Koninkrijk is dit wel al enkele jaren het geval aangezien er daar al heel wat gevallen werden vastgesteld.