We hebben onlangs wat speciaals meegemaakt. Op 5 oktober kalfde er een koe, twee maanden te vroeg echter, dus het kalfje was dood want het was te klein en nog niet levensvatbaar met een lichaamsgewicht van slechts 15 kg. We spreken dan eigenlijk van “verwerpen” of “abortus”. De veearts was bij de koe geweest om bloed te nemen en te voelen of de nageboorte was afgekomen. Hij voelde niets meer dus normaal was alles in orde met de moeder. Groot was onze verbazing dan ook toen diezelfde koe op 15 oktober opnieuw een mini-kalfje ter wereld bracht! Dit maal leefde het kleintje maar het was nog altijd te klein en na enkele uren is hij ook overleden. Heel speciaal en verbazend maar het kan dus inderdaad, zoals onze veearts ook bevestigde. Het kan met tien dagen verschil en het kan dat de veearts het niet gevoeld had want het kan zodanig diep gezeten hebben dat men het gewoon niet kon voelen.

Dit voorval gaf me een idee voor een Throwback  Thursday, een dubbel idee eigenlijk. Want ten eerste heb ik twee tweelingen op foto staan, ideaal om jullie te tonen vandaag, en ten tweede wou ik ook wel eens weten hoe het zit met tweelingen op ons bedrijf. Ik herinner me er wel een aantal: Libby en Lizzy, Ash en M-K (genoemd naar de Olsen tweeling), Steef en Fannie (geboren vorige 6 december, op Stefanie haar verjaardag, vandaar dus Steef en Fannie), Holly en Jacinta… Van hen heb ik een foto toen ze net waren geboren, op 28 april 2005. Maar naast die meisjestweelingen die ik me het best herinner, zijn er ook al veel mannelijke tweelingen geboren, en ook tweelingen van beide geslachten, stier-vaars tweelingen dus. Onze laatste levende tweeling was een stier-vaars tweeling, geboren op 23 augustus 2015, en van hen nam ik ook een foto.

Ik schreef eerder een weetje over stier-vaars tweelingen, lees dat hier.

Op bovenstaande foto zien jullie Holly en Jacinta met hun mama. Ze werden, zoals jullie zien, buiten op de weide geboren, op een kleine weide naast onze stal waar toen op kalven staande koeien verbleven. Wat ook opvalt aan deze foto, en daarom koos ik deze, is de nageboorte die aan het afkomen is. Hierover schreef ik evenals eerder een blogbericht.

Tweelingen zijn echter vaak miserie, zowel omwille van de kalveren op zich, als omwille van de moeder. De kalveren kunnen zorgen voor een vroege of ongewone geboorte, waardoor er dood geboren worden of kort na de geboorte sterven. Wanneer ze levend geboren worden, zijn ze meestal kleiner en dus gevoeliger voor diarree en ziekten. De moeder is vaak ook kwetsbaarder want een tweelingdracht vraagt veel energie. Na de kalving moet ze extra in het oog gehouden worden. De vruchtbaarheid kan ook beïnvloed worden. Alles in rekening genomen, is het dus eigenlijk beter niet te veel tweelingdrachten te hebben. Maar dit hebben we niet in de hand.

Ik ging dus op onderzoek… Ik wou weten hoeveel tweelingen er op ons bedrijf al geboren zijn, wat het geslacht is van hen, of er koeien meerdere tweelingen ter wereld hebben gebracht, met andere woorden of het aan de moeder ligt… Of er een ander patroon is waar te nemen, misschien dat oudere en hoogproductievere koeien veel tweelingen geven? Het werd nog een lang maar interessant onderzoek.

Ik ben terug gegaan tot 2000 en van toen tot nu zijn er in totaal, echt waar, welgeteld 61 tweelingen geboren! Dat is een gemiddelde van 61 : 16 = 3,8125 of bijna 4 tweelingen per jaar. Het “topjaar” was vorig jaar: 8 tweelingen waarvan 1 met twee vrouwelijke kalveren, 1 met twee mannelijke, 3 met een vrouwelijk en mannelijk kalf en 3 waarvan beide kalveren dood werden geboren. In 2011 werden er ook veel tweelingen geboren, namelijk 7. De jaren met de minste tweelingen waren 2000 en 2010: slechts 1. Het volledige overzicht heb ik in een tabel gezet. Zo kunnen alle cijfers en totalen duidelijk getoond worden.

Wat vooral ook opvalt wanneer ik de tabel dan bekijk: een tweeling met een vrouwelijk en mannelijk kalf, oftewel een stier-vaars tweeling zoals ik er eerder over vertelde, is al het meest voorgekomen op ons bedrijf: welgeteld 18. Het geslacht van een dood kalf wordt niet in de computer opgeslagen dus dat kan ik niet meer achterhalen.

Tijdens m’n research naar al die tweelingen kwam ik inderdaad ook tweelingen tegen die van dezelfde moeder kwamen. In totaal hebben 7 koeien meerdere tweelingen gegeven: allemaal 2 tweelingen, geen enkele 3 maar dat kunnen we misschien ooit nog meemaken. Van die 7 waren er zelfs 3 waarbij die tweelingen 2 lactaties na elkaar voorkwamen, dus eigenlijk 4 kalveren op een goed jaar tijd. Er zijn ook al 2 koeien geweest die deel uitmaakten van een tweeling en die zelf dan ook een tweeling ter wereld hebben gebracht. Zo was het vorig jaar dat Teresa, die een tweelingszus Lolita heeft, kalfde van de tweeling Steef en Fannie.

Het zit dus duidelijk in de familie en er is wel één heel zotte koeienfamilie op ons bedrijf die dat uitdrukkelijk kan aantonen. Het begon met koe 91, geboren op 15 juli 1997, die zowel in 2001 als in 2006 een tweeling kreeg. In 2002 en 2004 had ze telkens een dochter maar deze dochters hebben 2 en 1 tweelingen ter wereld gebracht. De dochter uit 2004 die zelf 1 tweeling heeft gekregen, heeft daarnaast 2 dochters en die hebben ook 2 en 1 tweelingen ter wereld gebracht. Een absolute tweelingfamilie dus, waarvan er nu nog verschillende nakomelingen op ons bedrijf zijn. De kans op tweelingen is dus zeker nog reëel.

UPDATE De zotte tweelingfamilie werd op 17 december 2015 nog een tweeling rijker. Kader, een dochter van Anya en dus kleindochter van 91, kreeg voor het tweede jaar op rij een tweeling. Vorig jaar stierven de kalveren bij de geboorte maar dit jaar heeft ze, met onze hulp, twee mooie en gezonde dochters op de wereld gezet. Ze kregen intussen de naam Karo en Lientje, naar onze veeartse die Kader negen maanden geleden insemineerde.

Wanneer ik bekijk in welke lactatie van de moeders de tweelingen precies voorkomen, zie ik dat het overal wat gelijk loopt. Vanaf de zesde lactatie wel minder aantallen maar dat komt ook gewoon omdat er minder koeien zes lactaties halen. Wanneer ik dan echt preciezer keek naar welke precies in hun eerste en welke precies in bijvoorbeeld hun vijfde of zesde kalfden, dan zag ik wel dat het bij degenen die al in hun eerste lactatie kalven vaak in de familie zit, terwijl dat bij oudere en dus hoogproductievere koeien vaak niet het geval is. Dus het klopt inderdaad wel, zoals ik al had gehoord, dat hoogproductieve koeien vaker tweelingen geven.

Het werd dus, zoals ik eerder al zei, een lang onderzoek maar ik vond het enorm interessant. Ik blijf verrast worden en ik blijf bijleren over koeien, over mijn koeien. Ik wist wel dat we toch al redelijk wat tweelingen hadden gehad op ons bedrijf, maar ik had nooit de tijd gemaakt om ze allemaal eens op te zoeken en verbanden uit te pluizen. De moeite dus!