Wie onlangs al eens gepasseerd is langs onze boerderij, kon er alvast niet naast kijken: we hebben een groenscherm aangeplant. Vroeger hadden we ook een groenscherm staan maar dit hebben we moeten verwijderen omdat er een oprit en sleufsilo in de plaats kwam – dit liet ik jullie twee weken geleden zien bij de categorie Throwback Thursday. Een groenscherm aanleggen wordt trouwens verplicht in de milieuvergunning. Een landbouwbedrijf moet namelijk optimaal geïntegreerd worden in het landschap. Hoe een groenscherm er precies moet uitzien en uit welke plantmateriaal het moet bestaan, wordt vastgelegd in een landschapsbedrijfsplan. In maart hebben we de 25 bomen die we gekozen hadden, geplant. Deze maand hebben we de bomen dan zorgvuldig omheind, zodat onze paarden of koeien er zeker niet aan kunnen. Ook hebben we een laag houtsnippers rond de stammen voorzien, zodat er geen gras of onkruid kan groeien. Het verloop en resultaat laat ik jullie stap voor stap zien, met de nodige uitleg.
Het groenscherm in de milieuvergunning
In Artikel 3 van de milieuvergunning staat te lezen dat de vergunning afhankelijk is van de strikte naleving van verscheidene uitbatingsvoorwaarden. In paragraaf 1 en 2 gaat het respectievelijk om algemene en sectorale exploitatievoorwaarden. In de 3e paragraaf komen de bijzondere milieuvoorwaarden aan bod, waaronder het groenscherm. Hierbij staat geschreven: “Tijdens het eerstvolgend plantseizoen wordt rond de inrichting een groenscherm aangeplant. Dit groenscherm bestaat uit streekeigen laag- en hoogstammige dichtgroeiende gewassen. Waar de aanleg wordt belemmerd door geplande bouwwerken, wordt gestart met het aanplanten zodra de bouwwerken dat toelaten en het plantseizoen is aangebroken. Waar de geplande bouwwerken de aanleg niet belemmeren, gebeurt het aanplanten in het eerstvolgend na het verlenen van de vergunning. De beplanting wordt doorlopend en op een vakkundige wijze onderhouden teneinde de inkleding in het landschap optimaal te behouden.”
Het groenscherm moet bestaan uit streekeigen groen: gewassen die karakteristiek zijn voor een bepaalde streek, die in eigen streek van nature thuis zijn. Het is logisch dat streekeigen of inheemse bomen en struiken veel voordelen hebben tegenover uitheemse soorten. Een paar voorbeelden: ze zijn veel goedkoper, ze groeien gemakkelijker en hebben bovendien een langere levensduur, ze zijn aangepast aan onze bodems en bestand tegen allerlei ziektes en plagen.
Landschapsbedrijfsplan
Een landschapsbedrijfsplan kan gratis worden opgemaakt door de dienst Landbouw en Platteland van de provincie en dit in overleg met de bedrijfsleider. Het plan geeft aan hoe de gebouwen van een land- of tuinbouwbedrijf optimaal kunnen geïntegreerd worden in het landschap. Hierbij wordt rekening gehouden met de bedrijfsorganisatie, de cultuurgeschiedenis en de biodiversiteit.
Voor ons bedrijf kwamen we uiteindelijk tot een groenscherm van 25 hoogstammige bomen: 10 zomereiken en 15 fruitbomen – waar wij voorkeur naar hadden omdat we er dan lekker fruit van hebben. Hoogstammen zijn al 4 tot 6 jaar oud en zo’n 2,5 tot 3 meter groot. De maat, dit is de stamomtrek op 100 cm hoogte, is hier al 8 tot 10 cm. Hoogstammen zullen moeten voorzien worden van een steunpaal.
Op het plan is te zien dat er bovenaan onze weide 10 zomereiken, oftewel Quercus robur, komen. Langs de straat kwam oorspronkelijk één rij fruitbomen maar hier hebben we ze in twee rijen geplant, omdat we genoeg afstand tussen de bomen wilden. Zo is het nu ook echt een fruitboomgaard. Veel verschillende fruitbomen trouwens, ik zet ze eens allemaal op een rij:
- Een appelboom Berglander
- Een appelboom Jacques Lebel
- Een appelboom Transparante Blanche
- Een appelboom Schone van Boskoop
- Twee perenbomen Conférence
- Een perenboom Saint Rémy
- Een pruimenboom Queen Victoria
- Een pruimenboom Reine Claude d’Althan
- Een pruimenboom Reine Claude d’Oullins
- Een kersenboom Bigarreau Napoleon
- Een kersenboom Bigarreau Noir
- Een kersenboom Kordia
- Een perzikboom Reine des Vergers
- Een perzikboom Vaes Oogst
Bomen aanplanten
Alle bomen hebben we op 10 meter van de zijkant geplant en telkens ook met 10 meter tussen. Op deze manier kunnen we met de tractor er nog tussen rijden indien dit nodig is. Het is ook belangrijk dat de bomen groot en breed kunnen uitgroeien, zonder gebrek aan licht of ruimte, wat met 10 meter dus zeker voldoende is.
Om te beginnen heeft papa met de tractor een put geboord, zoals we normaal gezien putten boren om betonpalen in te zetten.
Daarna hebben we met de spade de put nog bijgewerkt zodanig dat die zeker groot genoeg was voor de wortels.
Vervolgens hebben we eerst de steunpaal in de put geduwd met de verreiker en dit aan de zuidwestelijke kant – de richting vanwaar de wind het meest komt – van de te plaatsen boom. Nu konden we de boom in de put zetten – en door het droge weer toen ook een stuk darm zodat we de wortels de eerste week water konden geven.
Daarna hebben we beetje bij beetje aarde in de put gedaan en deze goed vastgestampt.
Om af te sluiten hebben we de boom dan nog met een rubberen bindstrook in een achtvorm vastgehecht aan de steunpaal.
Nadat alle 25 bomen uiteindelijk geplant waren, hebben we deze water gegeven. Een paar dagen later hebben we dit nog eens herhaald.
Bomen omheinen
Om zeker te voorkomen dat onze paarden of koeien aan de bomen zouden kunnen, hebben we de bomen zorgvuldig omheind: met vier palen en twee draden.
De palen hebben we met de verreiker in de grond geduwd, zodanig dat de afstand tussen de boom en de draden langs elke zijde minimum één meter zou zijn.
De onderste draad is op 90 cm van de grond bevestigd, zodat de dieren nog een bepaald stuk gras langs onder de draad kunnen opeten. De bovenste draad is op 140 cm bevestigd, hoog genoeg zodat de dieren zich niet erboven kunnen uitrekken naar de boom toe. Het enige dat we nog moeten doen, is ondergronds een geïsoleerde draad leggen van boom naar boom zodat er overal elektriciteit op de draden zal zitten.
Houtsnippers rond de stammen
De houtsnippers die we vorige week zaterdag bekomen hadden – waarover ik jullie al vertelde bij het blogbericht ‘Aan hout werken’ – kwamen nu van pas.
Rond elke stam hebben we een mooi laagje houtsnippers gedaan zodat er hier geen gras of onkruid kan groeien. Op deze manier ziet ons groenscherm er proper en geslaagd uit.
Resultaat
Nu is het aan de bomen om werk te verrichten: groeien, groeien, groeien en hopelijk binnen een paar jaar produceren. Momenteel ziet het er alvast ook allemaal wel goed uit.
UPDATE 2018: De fruitbomen produceren drie jaar later al goed! Check het fruit uit onze boomgaard!
De avonturen van een boerenmeid 
2 gedachtes over “Groenscherm”